ترموپلاست الاستومر
ساختار مولکولی TPEها مبتنی بر شبکهای ترموپلاست الاستومر از بلوکهای سخت و نرم است که در دمای محیط رفتار لاستیکی از خود نشان میدهند، اما با افزایش دما مانند پلاستیکهای معمولی ذوب میشوند. این ویژگی استثنایی باعث شده است که TPEها مزایای قابل توجهی نسبت به لاستیکهای سنتی داشته باشند، از جمله امکان بازیافت چندباره، کاهش هزینههای تولید و افزایش سرعت فرآیندهای صنعتی. در حال حاضر، TPEها در هفت گروه اصلی طبقهبندی میشوند که هر کدام ویژگیهای منحصر به فردی دارند. برای مثال، پلیاورتانهای ترموپلاستیک (TPU) به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و پارگی، در تولید کفشهای ورزشی و قطعات صنعتی کاربرد گستردهای پیدا کردهاند. در مقابل، TPVها که از ترکیب پلیاولفینها با لاستیکهای ولکانیزه شده تولید میشوند، مقاومت حرارتی و شیمیایی بالاتری داشته و در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی استفاده میشوند. فرآیند تولید TPEها شامل مراحل پیچیدهای است که با انتخاب ترموپلاست الاستومر مواد اولیه مناسب آغاز میشود. در مرحله فرمولاسیون، پلیمر پایه با انواع افزودنیهای مهندسی شده ترکیب میشود تا خواص مورد نظر حاصل شود. چالش اصلی در تولید TPEها، دستیابی به تعادل مناسب بین خواص مکانیکی و فرآیندپذیری است. فناوریهای نوین مانند استفاده از نانوکامپوزیتها یا اصلاح شیمیایی زنجیرههای پلیمری توانستهاند این محدودیتها را تا حد زیادی برطرف کنند. از دیدگاه تکنولوژیکی، TPEها با تمام روشهای متداول پردازش پلیمرها سازگار هستند و معمولاً به دمای پردازش پایینتری نسبت به ترموپلاستهای مهندسی نیاز دارند که منجر به صرفهجویی در مصرف انرژی میشود. کنترل دقیق پارامترهای فرآیند مانند دمای ذوب، فشار تزریق و زمان خنککاری برای دستیابی به کیفیت مطلوب ضروری است. کاربردهای صنعتی TPEها به سرعت در حال گسترش است و تقریباً تمام بخشهای صنعت ترموپلاست الاستومر را تحت تأثیر قرار دادهاند. در صنعت خودروسازی، از این مواد برای تولید بیش از 200 قطعه مختلف استفاده میشود که کاهش وزن و بهبود مصرف سوخت را به همراه دارد. در صنایع پزشکی، TPEهای زیستسازگار برای تولید ایمپلنتها و دستگاههای پزشکی کاربرد دارند.